Burgerweeshuis: De grote poort aan de Kalverstraat uit 1581. Om het voormalig kloostergebouw aan de Kalverstraatzijde herkenbaar te maken als weeshuis werd een grote poort gemaakt. De beeldhouwer Joost Jansz. Bilhamer (1541-1590) kreeg hiervoor de opdracht. Hij bracht ook een reliëf boven de poort aan (zie foto). De tekst boven de poort, toegeschreven aan Joost van den Vondel luidt: Wy Groeien vast in tal en last. Ons tweede Vaders klagen/Ay ga niet voort door dese poort, Of helpt een luttel dragen. Sinds 1975 is het Amsterdams Historisch Museum (thans Amsterdam Museum) gehuisvest in dit gebouw. Een aparte pagina over het burgerweeshuis vindt u hier: Amsterdaminbeeld - Burgerweeshuis.





Uiteraard is het moeilijk zo niet onmogelijk vervlakking tegen te gaan bij de vele benodigde schoonmaak- en opschilderbeurten. Uitdrukkingen gaan verloren omdat men enkel nog van een beeld uitgaat, en de zielstoestand niet kan navolgen van de maker bij wat hij wilde maken door wat hijzelf nog meemaakte aan verkommering, (ijdele) hoop, wanhoop, 'Verelendung' onder kinderen ...

een iets eerder stadium










Sint Luciensteeg. Deze poort heeft alle stijlkenmerken van het architectonisch vormidioom van Hendrick de Keyser in zich verenigd.







Sint Olofskapel of Oudezijds Kapel (circa 1440). Zeedijk 2a. Spes altera vitae = hoop op een ander leven (bma)



Westerkerk, bouwperiode 1620-1631. Zie wiki






Oudezijds Voorburgwal (in gothische minuskels: in t jaer o heren 1550)

Bethaniënklooster, poort Bloedstraat. Op de oudste kaart van Amsterdam uit 1545 is aan de oostzijde van de stad, direct achter de stadsmuur langs de Kloveniersburgwal, een rij kloostercomplexen te zien. Eén daarvan heette 'Sinte Maria Magdalena van Bethaniën.' Van deze kloosters zijn alleen nog enkele kapellen over: de Agnietenkapel, de Waalse Kerk en het Bethaniënklooster. Deze laatste nam het terrein in tussen de Bloedstraat, de Oudezijds Achterburgwal, de Oude Hoogstraat en de Kloveniersburgwal. De Stoep en ingangspartij hierboven, uit circa 1590, werd aangebracht voor het woonhuis van De Vogelaer waartoe dit (deel van het) klooster omgetoverd werd na de alteratie en annexatie,- het buitengewoon florerende Amsterdam had dringend grond voor nieuwe bebouwing en huisvesting nodig. . ( cf Bertsgeschiedenissite )

Het wapen van Vogelaer

Koestraat 10-12, wijnkopersgildehuis. De naam Koestraat herinnert aan het aanzien dat het Bethaniënklooster genoot in de stad wat betreft haar vetgemeste koeien die onder andere geleverd werden voor de maaltijden van de schutters. Rond 1600 stonden er ter hoogte van de nummers 10-12 drie woonhuizen. In 1611 voegde de speculant Claes Jansz Geus de drie panden samen tot één huis achter een nieuwe voorgevel met drie toppen. In 1630 werd het pand gekocht door het gilde van de wijnkopers dat het huis na een grondige verbouwing in tweeën deelde. Op nummer 10 kwam het gildehuis met aan de achterzijde een gildezaal en aan de voorzijde een vergaderruimte. Op nummer 12 kwam een zelfstandig woonhuis. Verder werden er grote kelders aangebracht. Aan de Koestraat werd een natuurstenen poort van de hand van Pieter de Keyser (zoon van Hendrick de Keyser) geplaatst (hendrickdekeyser.nl).

In het fronton bevindt zich een afbeelding van Sint Urbanus, patroon van de wijngaardiers.

Oudezijds Voorburgwal 231. De Agnietenpoort (1571). De bak- en zandstenen poort, die toegang geeft tot het voorpleintje van de Agnietenkapel is in 1571 gemaakt in de luchtige en sierlijke rolwerkstijl van Vredeman de Vries (1527-1604). Oorspronkelijk sierde het poortje gemaakt van Naamse steen en Bentheimer zandsteen een toegang van de Stadstimmertuin aan de Nieuwe Doelenstraat. Toen het stadsbestuur in 1629 besloot de Agnietenkapel in te richten als Athenaeum Illustre, de eerste hogeschool van Amsterdam, werd het poortje naar deze plaats overgebracht. Van het jaartal 1571 kon men gemakkelijk het jaartal 1631 maken, het jaar van voltooiing van de verbouwing. Het poortje kreeg bij de restauratie van 1921 een nieuw smeedijzeren hekwerk ontworpen door architect A.A. Kok. De poort bestaat uit geblokte pilasters met Toscaans basement en Dorisch kapiteel met versieringen waaronder leeuwenmaskers en daarbinnen een rondboog met zogenaamde diamantkoppen, afgewisseld met geometrische patronen. Het stadswapen bovenop de poort wordt eveneens omgeven door typische Vredeman de Vries-motieven, een cartouche met het jaartal en twee siervazen ( amsterdamsepoortjes.nl )

Jonas Daniël Meierplein. Hoofdingang van de Nieuwe Synagoge (1752).

Boven de ingang zijn enkele Hebreeuwse teksten te vinden. Het bovenste opschrift, een citaat van Psalm 14:7 bevat het jaartal van de inwijding, daaronder staat: 'dit is de poort van de Eeuwige, mogen de rechtvaardigen hier binnengaan' (Psalm 118:20).

Jonas Daniël Meierplein, Portugese Synagoge gebouwd tussen 1671-1675, circa 75 jaar na de komst van Spaanse en Portugese (sefardische) joden ten gevolge van de Inquisitie. Stadsbouwmeester Elias Bouman leidde de bouw van deze indertijd grootste synagoge ter wereld.

Ingang Muiderstraat

Waalse kerk, Walenpleintje 159. De Waalse Kerk in Amsterdam stamt uit 1409. Oorspronkelijk was het gebouw de kapel van het Paulusbroederklooster. Na de Alteratie van 1578 werd de kerk overgedragen aan de Franstalige protestantse vluchtelingen uit de Zuidelijke Nederlanden.

De poort werd in 1647 aangebracht


Armeens apostolische kerk, Kromboomsloot 22

In het jaar 301 nam Armenië, als eerste land ter wereld, het Christendom aan als staatsreligie. Er zijn door het hele land dan ook nog vele, vaak zeer oude, kerken en kloosters te vinden die het bezoeken waard zijn. De Armeniërs ontwikkelden hun eigen tak van het Christendom, de Armeens Apostolische kerk. Doordat Armenië vaak onderdeel is geweest van andere landen, en omgeven werd door Islamitische buren als Turkije, Iran en Azerbeidzjan, is de religie altijd zeer belangrijk geweest voor de Armeense identiteit. Zo'n 94% van de bevolking is Armeens Apostolisch. Daarnaast hangt 4% andere Christelijke stromingen aan en 2% het Zoroastrisme (vuuraanbidding). De kerk opende in 1714 hier haar poorten toen Amsterdam een toevluchtsoord was voor (onder anderen) mensen die deze godsdienst aanhingen.

Amstel 88-98, Swigtershofje (1744), werd gesticht uit de nalatenschap van de rijke rooms-katholieke boek- en kaartverkoper Isaac Swigters. Het was bestemd voor oude behoeftige rooms-katholieke dames van onbesproken levenswandel

BEATUS QUI INTELLIGIT SUPER REGNUM & PAUPEREM IN DEI MALA LIBERABIT EUM DOMINUS (psalm XL V:I) : Zalig degene die zich bekommert om de arme en behoeftige. Op de kwade dag zal de Heer hem bevrijden) . Zie ook: bma

Suykerhoff hofje, Lindengracht 149-163, zie amsterdamsehofjes.nl en amsterdaminbeeld - hofjes.






Tuinstraat 100, REGENBOOGS LIEFDEHOFJE, gesticht in 1806.







Van Brienenhofje, 1804. Zie amsterdamsehofjes.nl







De Leprozenpoort of Lazaruspoortje, Sint Antoniesluis



Rozengracht 116-126. Rijpenhofje.


Acanthusmotief