|
1 Gevelvorm en ,-versiering 17e/18e eeuw
1.1 Ontwikkeling en typologie gevelvorm: 1, 2, 3, 4, 5 1.2 Heraldische gevelversiering: 1, 2 1.3 Narratieve gevelversiering: 1.3.1 Gevels: 1, 2, 3 1.3.2 Poorten: 1, 2 1.3.3 Deurkalven en uithangtekens 1.4 Gevelstenen: 1, 2, 3, 4, 5 |
- i n d e x -
|
Externe links:
geschiedenis van Amsterdam symbolen en tekens heraldische symbolen Berts geschiedenissite oorsprong symbolen (bovenlichten.net) monumentale woonhuizen van Amsterdam |
|
1.3.1.3 Gevelversiering 17e/18e eeuw - Tekst en symbool - Gevels
Herengracht 462, Sweedenrijk (1672), gebouwd door Adriaan Dortsman
Hoewel er in 1759 veel aan dit pand verbouwd werd bleef de originele ingangspartij volledig behouden
Museum Van Loon, een fraai dubbel grachtenpand aan de Keizersgracht 672, eveneens gebouwd door Adriaen Dorsman (in 1671).
De eerste bewoner van het huis was Ferdinand Bol, een beroemd leerling van Rembrandt.
In 1884 kwam de regentenfamilie Van Loon in het huis wonen die in 1602 tot de mede oprichters van de VOC behoorde.
Kloveniersburgwal 26.
Het huis staat bekend als het
'Kleine Trippenhuis', ofwel het 'Huis van de koetsier van de heer Trip'.
Het staat pal tegenover het Trippenhuis op nummer 29. Het Trippenhuis is met ruim 22 meter het breedste woonhuis van Amsterdam. Het werd in 1660 gebouwd voor de zeer gefortuneerde broers
Lodewijk en Hendrick Trip. De broers hadden fortuin gemaakt met de handel in ijzer, koper, geschut en ammunitie.
Het verhaal gaat dat de koetsier van de heer Trip uitriep: "Ach, ik zou al gelukkig zijn met een huis dat zo breed is als de voordeur van mijn meester". De heer Trip hoorde dat en bracht die wens in vervulling. Het kleine Trippenhuis is met zijn 2.44 m breedte bijna het smalste huis van Amsterdam.
(amsterdam.nl)
In het midden 'De Bouwkonst', Singel 390, gebouwd rond 1700.
Verhoogde lijstgevel in een zeer vroege Lodewijk-XIV-stijl. Zie over de geschiedenis en restauratie van de hemelbol:
amsterdamsebinnenstad.nl 
Deuromlijsting met opzetstuk met cartouche met opschrift Bouwkonst en twee putti
Singel 326, ±1700. Klauwstukken met beelden van Neptunes en Mercurius, resp. de goden van de zee en de handel.
Oudezijds Voorburgwal 59
Nieuwezijds Voorburgwal 163
Herengracht 579-581. Aartsengel Michaël die de draak doodt. De engel staat op een console in de vorm van een olifantskop,
waarvan de slurf uitmondt in een hangende festoen (a'damsebinnenstad)
'Het Huis aan de Bocht' of 'Huis de Neufville' (1731), Herengracht 475
geeft een goed beeld van wooncultuur aan de Gouden Bocht van de Herengracht in de achttiende eeuw. Het pand onderging toen tot twee maal toe een verbouwing, respectievelijk
kort na 1730, vervolgens in circa 1792-1795. Bij de eerste verbouwing werd het huis in de toen gangbare Hollandse Lodewijk XIV-stijl opgetrokken. In het tweede geval betrof het meer een
herinrichting waarbij het interieur werd aangepast aan de eigentijdse normen van de Lodewijk XVI-stijl. Hierdoor is in Herengracht 475 een synthese ontstaan tussen aanvang en eindstadium van
onderling verwante stijlperiodes die hun inspiratie in de Franse Lodewijk-stijlen vonden (bma)
Het zadeldak wordt aan het oog onttrokken door een iets naar binnen zwenkende balustrade waarvan de cartouche in het midden door liggende vrouwenfiguren wordt geflankeerd.
Een vergulde hemelglobe bekroont de geveltop.
(bma)
Het reliëf op de cartouche toont kinderen die vruchten uit een boom schudden.
De stoep van 'Huis de Neufville'
Scheepvaartsymbolen, waaronder de Jakobsstaf, een navigatie-instrument. Hoe men dit gebruikte wordt op deze pagina van bovenlichten.net aanschouwelijk gemaakt.
Herengracht 114.
De wildeman is een veelvuldig voorkomend symbool dat teruggaat op een germaanse rite. Zie bovenlichten.net en
de vorige pagina
Felix Merites, Keizersgracht 324 (1787-1792), ontwerp Jacob Otten Husly, gebouwd in opdracht van het genootschap Felix Meritis, Gelukkig door Verdiensten. Het genootschap, dat in de wandeling Felix genoemd wordt, werd opgericht in 1777, ter bevordering van de kunsten en wetenschappen.
Felix Meritis was een genootschap van het soort waarvan er rond het midden van de achttiende eeuw in Europa meerdere opgericht werden. Veel van die genootschappen waren gegrondvest op de gedachte dat men juist in
de gezellige omgeving van vrienden en gelijkgestemden de basis kon leggen voor kennis, deugd en geluk.
Onder de ramen zien we basreliëfs van beeldhouwer Jan Swart met de vijf departementen van de vereniging: (v.l.n.r.) de tekenkunde, letterkunde, koophandel, natuurkunde en muziek. Bron: bma
Voor het pediment maakte Swart een sculptuur rondom het blazoen van de maatschappij met een bijenkorf en daaromheen zwermende bijen die verwijzen naar de vruchtbare nijverheid van de leden (ibid bma)
De monsterlijke vissenkop doet denken aan een tamelijk identiek creatuur dat op de geveltop van een pand uit 1758 op de Singel 288 prijkt: 
De Zeevrugt, achttiende eeuws woonhuis aan de Singel 36. Als balustrade uitgevoerde attiek met in het midden een brede Lodewijk XV-kuif
waaronder een gebeeldhouwde figuur van Mercurius, omringd door attributen van de handel
De toegangsdeur van de Zeevrugt heeft nog zijn oorspronkelijke Lodewijk XV-omlijsting, met een gebeeldhouwd schip in de bekroning. Deur, snijraam en ruitverdeling zijn in empirestijl gehouden
Brouwersgracht 204 (niet op de afbeelding) t/m 214 (ged.)(vrnl.)
Beroemde pakhuizen; ze heten: 204 Spitsbergen, 206 het kleine groene Hert, 208 het 5e groene Hert, en 210 het grote groene Hert
Oudezijds Voorburgwal
Oudezijds Voorburgwal 272
Bloemracht 8
|
|
|
Hoofdstukindeling: 1.Gevelversiering 17e/18e eeuw: 1, 2, 3, 4 2.Stadsgezichten oud Amsterdam: 1, 2, 3, 4 3.Villa's: 1, 2, 3, 4, 5, 6 4.Amsterdamse School: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 5.Eigen (en) aardig aan Amsterdam: 1, 2, 3, 4 6.Vondelpark: 1, 2 7.Architortuur: 1, 2 8.Postmodernisme: 1, 2, 3, 4, 5 9.Amsterdam Noord: 1, 2 |
naar boven
vervolg: 1.3.2 Poorten en deurkalven 
|
Externe links: Amsterdam startpagina stadsarchief Amsterdam bureau monumenten & archeologie beeldbank Amsterdam archipedia-architectuurencyclopedie arcam architectuurgids de ckplus monumenten-site vrienden van de A'damse binnenstad stichting Bonas |
